donderdag 25 augustus 2016

ONWEER OP ZEE EN GEEN BROOD.
Honfleur 11/10/17    "Ik laat u weten dat ik nog niet gezond ben. Het is al den 4den dag. Ik geloof dat het van flauwte is want wij hebben geen brood meer gehad sedert1 3 dagen door het geweldig onweer op zee want de scheep aan haven kan niet toekomen en alzoo hebben we geen brood  nog vleesch. En om altijd te kopen het kan ook niet gaan want het geld is al licht genoeg uit. Ik heb liever een weinig honger te lijden of zonder geld in mijn zakken. Ik geloof dat het belsch leger zal uitsterven."

ZWAAR WINTERWEER    
Honfleur   10/12/17  " Het is hier vreselijk kouwt , het vriest dat krakt en op de boord van de zee gij mag geloven dat het hier niet warm is. Gij zauw moeten de goedheid hebben  van mij een paar handschoen te zenden want ik heb dat vergeten mede te brengen, al eer al liever want ik heb van den morgen bijna slecht  gevallen van de kauwde aan mijn handen."

EEN VOET DIK GESNEEUWD  17/12/17   " wij hebben vandaag niet moeten uitgaan want de sneeuw lag een voet dikke en gij mag geloven dat hier kouwd is. Ik verlang achter die handschoenen die ik u gevraagd heb want ik zit hier te yveren van de kauwde "
            VERVOREN VOETEN    
St Quentin 18/1/18  " wij vertrekken donderdag toekomende naar het frond of wel zaterdag maar ik geloof wel van zaterdag als gij nog iets wilt opzenden gij hebt nog juist tijd want als wij op het front zullen zijn zal het wel geen zoo wel meer gaan dan hier want het zal wel een maand duren eer dat wij juist in onze divisie zullen zijn en nog ik zal trachten in een hospital te gaan met mijne vervroren voeten. Hier kijken ze daar niet achter maar ik zal wel trachten mijne karot te trekken.”.
                                                                                                                    
METEO  PARIS 1917-18
De la mi-décembre 1917 à la mi-janvier 1918,
  Les hivers se suivent et se ressemblent puisque le froid fait de nouveau une apparition très remarquée du 16 décembre 1917 au 10 janvier 1918.       L’épisode débute par d’abondantes chutes de neige, notamment sur Paris où il tombe  13cm. A partir du 24 décembre, le froid redouble d’intensité et des températures sous souvent inférieures à -10°C. Le 29 décembre, Perpignan est   de nouveau ensevelie sous 40cm de neige. La matinée du 5 janvier 1918 est l’une des plus froide avec des pointes à -7°C à Perpignan, -13°C à Paris (-14°C à St-Maur)



         

woensdag 24 augustus 2016

HUNKEREN NAAR VERLOF

HUNKEREN NAAR VERLOF.
Op 11 sept 1917 schrijft Achiel naar zijn ouders:
Honfleur 11/9/17 " beminde ouders,  ‘k heb goed 2 syntificaten ontvangen en ik ga morgen het raport vragen aan de commandant en een conge vragen. Ik weet niet hoe het zal aflopen. Ik geloof niet van een conge te hebben want er zijn er die het gevraagd hebben en die geen mogen hebben. Nu ik ga het algelijk riskeren, die niet riskeert en  heeft niet . Nu ik ben in volle gezondheid en verhoop van u allen het zelfde. In afwachting mekaar te zien geef mij de zegen van verre  en later van bij. Uw toegenegen zoon .”
En op 14/9/17  schrijft hij naar zijn zus: “ ….ik heb al drie malen naar den  bureau moeten gaan om te mogen komen voor de  vacance  Ik geloof dat het zal  lukken maar het zal tenminste nog tien dagen duren. Iets is zeker dat ik moet den trein betalen gelijk al de soldaten die in zulke conge gaan. Het zal rond de 30 fr  kosten”.
En op 26/9/17  “....ik heb  vandaag een goed nieuws  gehoord dat wij mogen in conge gaan in begin van de 10e maand maar wij moeten zelf den trein betalen, t'is te zeggen het 4e. Zoo die geld hebben zullen kunnen gaan die geen hebben moeten recht naar het frond zonder in conge te gaan"
28/9/17   Alix, ik verlang zoo om in conge te komen om een konijn te fretten en het is nog zoo lang. Als er een vetten in is, slaat hem maar den kop af en zend hem maar op, ‘k zal hem hier fretten”.
Op 1/10/17 schrijft hij: “ Het is reeds van den avond 3 maanden dat we binnen zijn en nog geen congé gehad en het zal nog een goed maand duren.”
O0p 2 oktober schrijft hij: “ Ik heb ook een brief ontvangen van Capon en hij zegt dat hij in conge zal gaan, het leste van de maand . We zullen waarschijnlijk te gaar in conge gaan. Welk een plysier zullen we dan hebben en een goede pot wijn drinken;”
Op 22 oktober: “ Ik denk wel van in het eerste van de naaste mpaand in conge te mogen komen. Het word tijd.”
Op 24/10  schrijft hij “…Nu >Alix, voor dat we in conge mogen komen moet men geld genoeg kunnen tonen voor gaan en keeren want over jaar hebben er vele geweest die in conge gingen en als zij weder keerden ze zeiden dat ze geen geld hadden om te keren. Alzo moeten wij het bezwaren voor een ander. Er zijn er al die niet mogen gaan want zij kunnen niet genoeg tonen. Nu ik ben zeker van in conge te komen met Cerille Capon, dat mag ik zeggen. Nu gij zal wel nog geld zenden dat is het daarvoor niet verloren en ik geb nu nog die 10 frank die gij gezonden heeft. “
Den 25 oktober: “… Ik heb gezien dat de conge toe zijn op het frond.”
1/11/17 “ .. Alix, gij zegt dat het zoo lang duurt voor ik in conge kom. Ik mag hier niet doen wat ik wil, er zijn hier veel gatlekkers die eerst in conge gaan en nog, de conges zijn hier gesloten voor 15 dagen. Zoo dat maakt dat ik nog ne keer niet weet wanneer ik zal komen en er mag maar een per dag vertrekken. Nu, ik wens u nog een zalige hoogdag. “
13/11/17 “…Ik heb een brief ontvangen van Cerille en een depèche en alzoo mag ik ook in conge komen maar ik weet nog niet juist welken dag. Maar ge moet niet meer schrijven want ik zauw al weg zijn.”
21/11/17 “… Ik denk dat ik wel vrijdag of zaterdag in conge kom. Het duur hier lang maar toch als ik mag komen het is wel. Ge moet zien dat Ceriel niet voort gaat voor ik daar ben. Het is niet dat hij ver achter is.
Eindelijk moet hij in congé geweest zijn want op 8/12/17 schrijft hij:                                 “ Ik kom u te laten weten als dat ik gister avond om 11 uren binnen gekomen ben, juist op tijd. Ik heb groote chanse gehad de treins zijn gesanseert en alzoo ben ik op tijd binnen gekomen. En vandaag heb ik nog geen tijd gehad om te schrijven voor nu want ik heb moeten meegaan naar de marse. “


zondag 21 augustus 2016

HET KAZERNELEVEN IN HONFLEUR

HET KAZERNELEVEN IN HONFLEUR

WITTE BROOD EERST
Aix, ik moet zeggen dat we ons witte bood eerst gegeten hebben.Gij mag geloven de die die hier zijn zonder geld zijn niet gelukkig. ,Wij moeten 's morgens om 5 uren op en 's avonds om 9uren er in. 's Morgens hebben wij onze koffie en 's middags een weinig aardappelen met een weinig vleeschen 's avonds ris.
Het is al goed voor de zwijns. Men heeft niet veel boter op ons brood, ook wijn van de pompe. Dat vaart mij het meest van al maar er is niets aan te doen. Wij hebben maar een ding dat goed is en het brood, alle dagen vers.

SOKKEN EN PAPIER.
Honfleur 17/7/17 "... wild zoo goed zijn  mij een paar zokken op te zende  ook een weinig schrijfpaper want allen is hier toch zoo dier. “
Honfleur 29/7.1917 
“ … Als ge mag mij nog een of twee paar zokken en sjete om te stoppen zenden want in mijn zokken zijn er gaten;”
Honfleur 12/8/1917
“ Nu Alice, gij vraagt als ik mijne sokken doet stopen, neen Alix, het is ik zelf die mijne sokken stopt en zakneusdoeken en handdoeken wascht. Ik doet maar miin hemd en onderbaai waschen en ik ga ze meschien ook al licht begin al zehre waschen.
REFUSIERS UIT DE STREEK
honfleur 23/7/17   " nu alice hier waar ik ben zijn er ook vele refusiers en zij zijn allen van Moorslede, Zonnebe en Staan en hier is de zuster van  Richard Durnez.

VAN WACHT.
Honfleur 29/7/17 "......ik ben de wacht vandaag van den 1 tot morgen ten 1. Dat is 24 uren zonder slapen.”
GESTRAFT…  
Honfleur 12/9/17  "Gij zegt dat ik niet te..... ? ben van mij te doen straffen van niet te zwijgen. Geloof niet dat ze met mij gaan de zot houden gelijk vele. Ik zouw hier van niemand zwijgen. IK zouw maar zwijgen voor mijn vader en moeder en voor gelijk wien anders zou ik nooit meer zwijgen. Er zijn er hier die zoo  dom zijn als een ezel. Zij doen ze van alles  doen en dan  hebben ze leute maar met mij is is er niets aan te doen. Ik heb nog gezeid dat  hunne plaats beter op het frond is of hier."  
24/10/17  "  Ik heb maar twee dagen moeten thuis blijven, ik heb die dagen geen geld verdaan. Er zijn er hier al vele  die cachot gedaan hebben en  die in conge niet gaan  mogen gaan. Ik heb nog nooit cachot moeten doen. voor dat wij in conge mogen komen moet men geld genoeg kunnen tonen voor gaan en keeren want over jaar hebben er al vele geweest die in conge gingen en als zij weder keerden zij zijden dat zij geen geld hadden om  te keren en alzoo moeten wij bezuren voor een ander. Nu er zijn er al die niet mogen gaan want zij kunnen niet genoeg tonen.

MARCHEREN

25 juli 1917
" Wij hebben geheel de da    g vele gemarscheert  en van de avond moeten wij weg om 10 uren en geheel de nacht en morgen geheel de dag altijd  marscheren. "

Ziek van te marcheren
 "Alix, ik heb geheel de weke gepaseerd in bed gelen met de rematrissen in mijn benen dat ik nog niet konde roeren . Nu het is gebeter en ik moet wederom marscheren."

3 augustus 1917
" Gij vraagt ook als ik alzo dag en nacht moet gaan als mijne voeten geen zeer doen. Met ik gaat dat nog wel maar er zijn er hier dat de voeten geheel in brokken zijn. 't Is daarvoor dat ik nog twee paar sokken gevraagt heb.

ZIJN CONTACTEN MET VRIENDEN EN STREEKGENOTEN GELUWNAREN EN KENNISSEN IN DE STREEK.

 ZIJN CONTACTEN MET VRIENDEN EN STREEKGENOTEN
GELUWNAREN EN KENNISSEN  IN DE STREEK.
Naast zijn verbondenheidmet zijn familie was Achiel eveneens zeer geïnteresseerd in zijn streekgenoten. In  heel wat brieven zoekt hij te corresponderen met  vrienden en kennissen.
 Zo:
  NIEUWS VAN ODIEL LAMEERE Honfleur ”8/9/17.  – “ Ik heb vandaag  een brief ontvangen van Odile Lameere en zij doen de complimenten doen aan geheel de famille van Odile, Adeline en haar moeder en ook van Simonne".
TWEE DAGEN UITGAAN MET RICHARD DURNEZ
2/10/17  " ik heb een brief gehad van Richard Durnez vandaag en hij doet vele complimenten doen aan geheel het huisgezin en hij zegt dat hij al dikwijls naar u  geschreven hebt en dat hij geen antwoord heeft. Hij heeft ook gezegd dat hij in congé ging komen en dat hij hier bij zijn schoonzuster ging komen en wij zullen daar een dag of twee te gaar uitgaan."
DANIEL LAMEERE, AL TWEE JAAR AAN HET FRONT
17/10/17   "....gij vraagt als ik Theodule niet gesproken heb van Lameeres. Neen nu ik heb vandaag een brief gekregen van Daniel zijn broer. Hij is al een jaar op het frond. Hij heeft het  adres gehad van Cerille Capon."
 Honfleur 6/7/1917: “.... Ik moet zeggen dat ik gisteren Valeer Smyter gezien heb en hij heeft gezeid dat Marcel getrouwd was.”.
MARCEL SMYTER GEZIEN EN MARCEL GETROUWD
Honfleur 12/7/17  “ Gij hebt gevraagd als er hier waren die ik kende. Er is hier een van Emiel Vosen van Becelaere, een Jules Vosens van Gheluwe ,ook een van Castelyns van Becelaere”.  
NIEUWJAARSWENSEN STUREN
Honfleur .13/12/17    "   Ik heb gezien dat gij antwoord gekregen heb van Alida. Gij moet maar haren brief zenden en gij moet het adres insteken van onkel Camiel, Odiel Lameere en Jules Dewulf. Ik zal een nieuwjaar wenschen. Ik zal meschien een stik van vijf frank hebben.
“Ik heb vandaag een kaartje ontvangen waarop ik gezien heb dat gij allen nog altijd in volle gezondheid zijt en met mij is het hetzelfde. Ik heb ook gezien dat gij ne keer den brief van Omer zou willen zien. Ik zal hem opzenden maar ge moet mij terugzenden. Tot nog toe heb ik van hem geen antwoord gekregen.  Nu de complementen aan het hele huisgezin, ook aan Maurice.  Uw toegenegen broeder; Achille”
 TWEE DAGEN CONGE BIJ RICHARD DURNEZ.   
Honfleur 16/8/17  “ Nu Alice,, ik heb goed nieuws. Ik heb twee dagen congé gehad ‘s morgens tot ‘s avonds met Richard Durnez. Hij had het gevraagd aan mijn commandant. Gij mag geloven dat wij twee dagen op ons gemak gepasseerd hebben en veel plijsier gemaakt met zijn vrouw en zijn schoonzuster. Nu wilt zoo goed zijn van mij nog een weinig geld te zenden want het is nogal verminderd".
Honfleur /12/17  " ik heb een brief ontvangen van Cerille Capon en een van Buyse en van u niet."
   SPIJTIG VERTREK  VAN EEN VRIEND    
15/1/1918  St Quentin    " ....  Ik heb gezien dat Maurice nu ook moet vertrekken. naar Dieppe.dat is jammer genoeg. Het was toch zulk eene goede jongen voor ons. Het zal gunder zeker wel varen. Nu het moet zeker alzoo zijn. Nu Alice, ik heb het gezeid dat hij niet lang meer ging blijven het heeft mij verwonderd dat hij noch zoo lang gebleven heeft. Nu hij moet niet vrezen hij zal nooit naar het frond moeten gaan. Nu, Dieppe is niet ver van hier maar het is te ver om te gaan. Ik zal moeten 48 uren vragen om te mogen gaan want het is 35 km van hier. Nu ik zal waarschijnlijk hier niet meer zijn want den 25en dezer moeten wij weg naar het frond. Nu als het mogelijk is 'k zouw toch hem ne keer willen zien voor ik vertrek naar het frond, nu ik zie dat hij den 20en moet vertrekken juist des zondags. Hij  moet  's zondags niet vertrekken want dat is niet gelijk een die soldaat is.  Zij kunnen hem niet doen en zij zullen blijde zijn van hem te  hebben.  Want in Honfleur als ik binnen gegaan ben waren er die 8 dagen te late kwamen en zij hebben niet gezeid geweest ,niet van begaren.”
St Quentin 25/1/18    "  .... ik heb een kaart ontvangen van Maurice uit Paris. Hij moet nu al in Dieppe zijn ."
  RICHARD DEN KAROTIER    
Quentin 15/1/18    ".....nu Alice wat ik daar nu zie dat Richard  daar in conge zal gaan ,ja dat zouw mij niet verwonderen dat ware om zijn karot te trekken ".
St Quentin 26/1/18   "...    ik heb goed uw kaart ontvangen van den 23e met den brief van Alfred  en het adres van Sylver Durnez. Ja het is hier regen. Vandaag nog als ik zal geeten hebben ik zal direkt gaan.  ' k zal ook ne keer schrijven naar Alfred."
BEZOEK AAN Omer Demyttenaere, Camiel Scheerlynck en Sylver Durnez
St  Quentin 29/1/18  "   ik heb zondag tot Sylver Durnez geweest en hij was niet thuis, hij was gaan werken "
"  Gij kunt nooit raden bij wie ik geweest heb ; bij Omer Demyttenaere.  Hij is hier ook in Calais en er is hier nog een van den Terhand , Maurice Vandenabeele die gij zeker wel kent en den knecht van den hast van Becelaere. Ik heb ook bij Camiel Scheerling geweest als ik nog in St. Quentin was".
JULES DEWULF EN ZIJN DOCHTERS…
Frond 2 0/3/18  " .........Gij vraagt of Emelie en Adeline van Jules Dewulf nog wel konden klappen.  ja zij weten wel wat zeggen, zij kunnen goed antwoorden als gij iets vraagt.  Gij zegt ook dat Jules mij zouw buiten kijken als ik naar Emelie zouw gaan , ja maar ik ben er niet schuw van zijn oogen en Valeer 'k weet niet als hij al een lief heeft. 'K Weet van niet.".
 OP HET FRONT MET CAPON.
Frond 12/2/18 "  'k ben hier gister avond toegekomen op het frond en ik was er maar een ure als Capon me kwam bezoeken en hij is hier maar een alf ure van mij . Hij was zoo content om mij te zien en ik ook. Wij hebben van 5 tot 8 uren te samen geweest en vertelt. Maar hij is toch zoo verandert, hij is vet gelijk een oter. Nu wij zullen t' avond  te gaar uitgaan. Wij zullen wederom bij malkander zijn maar ik weet nog niet juist als ik t' avond zal kunnen uitgaan want ik zal meschien naar de tranchee moeten gaan. Maar als ik niet moet gaan ik zal er bij zijn."


zondag 14 augustus 2016

Brieven op merkwaardig briefpapier.



VIJF  BRIEVEN OP MERKWAARDIG BRIEFPAPIER

Afbeelding (18).jpgHonfleur Brief 17.08.17.jpeg


Op 11 en 17 augustus, 8 september en 11 en 12 oktober 1917 stuurt hij een   brief op bijzonder briefpapier met tekeningen van een bekende kunstenaar Alfred Bastien. Bastien was in zijn tijd een top kunstenaar en bevriend met het koningspaar. Hij trok als vrijwilliger naar het front. Onder stimulans van  Alfred Bastien en Léon Huygens  werd op 10 mei 1916  de  "Section Artistique " opgericht, een artistieke eenheid met de bedoeling als “frontschilder” de gruwel van de oorlog te tekenen. Ook koningin Elisabeth had mee geijverd voor het oprichten van deze artistieke legerafdeling. Reeds voordien waren er kunstenaars actief aan het front, maar deze hadden het niet altijd gemakkelijk: ze mochten niet overal komen en zomaar schetsen of foto's maken. De "Section Artistique"  werd vooral opgericht om praktische reden van makkelijke toegang tot de  locaties. Ze konden rondreizen om taferelen te tekenen als documentairemakers en frontjournalisten.
 Alfred Bastien werd  op 16 oktober 1917 gemuteerd naar het 22ste infanteriebataljon van het Canadese leger in Arras, niet zo ver van waar Achiel aan het front was. Hier schilderde hij een hele reeks aquarellen van gevechten nabij Arras en Passendale. Een aantal van deze werken maken nu deel uit van de Beaverbrook Collection in het Canadian War Museum in Ottawa, Canada.  
Hij is de schilder van het “ Panorama van het ijzerfront” met een apocalyptisch afmeting van 115m lang op 14 m hoog, tot 1925 in Brussel tentoon gesteld en nadien in Oostende en in het Koninklijk Legermuseum.

Opmerkelijk werden zijn tekeningen op briefpapier voor soldaten gedrukt waarvan er een vijftal in ons bezit .

woensdag 10 augustus 2016

ZIJN VERBLIJFPLAATSEN IN HET LEGER



ZIJN VERBLIJFPLAATSEN
Achtereenvolgens verbleef hij in Bordeaux, Honfleur, St, Quentin, Calais,   aan het front , Gent en Antwerpen.

Kaart Honfleur Calais.jpeg

BORDEAUX
In 1917 verbleven meer dan 20 gezinnen uit Geluwe in Normandië. Er woonden er in het noordelijk deel, in het westen, in Bretagne tot in de Midi toe, ver weg van het oorlogsgeweld.
Achiel was bakkersgast en vluchtte mee met zijn zus en ouders naar Frankrijk waar hij in Bordeaux  in een bakkerij werkte tot hij in Juli  1917 opgeroepen is  in het leger. Zijne eerste brief uit Bordeaux dateert van 17  oktober 1916 om te laten weten dat hij in de bakkerij toegekomen is.
HONFLEUR     
Van juli 1917 tot januari 1918 verbleef hij in Honfleur , waarschijnlijk in het opleidingskamp voor miliciens. Hij stuurde eens een postkaart met de ketk waar hij naar de mis ging.
CALAIS AAN HET FRONT
 Op 4 januari  1918 schrijft hij uit Calais: “Wij zijn hier beter dan in Honfleur .Men moet  hier bijna niet doen  maar we zijn min of meer in het gevaar  want de Duits durven hier nog komen bommen smijten met hun vliegmachienen. Ik ben nu bij de piotten niet meer ik ben nu bij de mortiers, dat zijn kleine kanonnen die in de tranchées staan en  ik moet maandag weg naar ? om de kanonnen te leren. Het is beter of de piotten want men moet geen zak en geen geweer dragen.”
mortier de tranchees.jpg


ST. QUENTIN
Op 16 januari 1917 van uit St/ Quentin laat hij weten: ”Ik ben nog altijd in bed met mijn vervroren voeten en ik kan in het hospitaal niet gaan want er is geen plaats.”         
CALAIS
      2/1/1918  " wij zijn hier van den morgen om 7 uren in Calais gekomen en wij  moeten nog ne keer veranderen bij 4 of 5 dagen maar naar waar dat weten wij nog niet waarschijnlijk naar het frond maar ik en niemand weet het.  Nu, beminde zuster ik heb niet eer kunnen schrijven want ik heb bijna altijd zeer in mijne keel.
ST. QUENTIN, 15/1/18   " ...als ge nog iets wilt zenden in het kort zend het maar zohaast mogelijk want wij zullen vertrekken naar het frond en ge moogt geloven dat het dan geen zoo wel zal gaan om iets te zenden want het volk waarbij ik ben, de mortieriste zeggen ze, veranderen vele op het frond. "
Den 29e januari schrijft hij dat hij om 11u. van uit St. Quentin vertrekt en ‘s anderen daags dat hij ‘s morgens om 6u. In Calais aangekomen is. De volgende dag schrijft hij “Het mag niet geweten zijn waar wij liggen, ik mag zelfs op de  brief niet zetten Calais, ik zou moeten zetten front.”.          Tot 4 december 1918 verblijft en schrijft hij van uit het front.         
GENT
Gent 4 december 1918 : “ Wij vertrekken bij enige dagen naar Duitsland. dat zal iets zijn als wij daar zullen toekomen maar ik geloof niet dat den oorlog gedaan is want er is nog iets dat ze niet kenbaar maken.Maar dat is dat het wilt, België is toch liber.”
ANTWERPEN
Op 2 februari laat hij van uit Antwerpen weten dat hij veranderd is van batterie met een nieuw adres. Van uit Antwerpen zijn er geen brieven meer en laat hij niets weten over zijn ziekte. Nog geen twee weken later is hij overleden.